Nguyên nhân gây chuột rút bắp chân và biện pháp khắc phục hiệu quả

Chuột rút bắp chân là hiện tượng mà ai cũng có thể trải qua. Cơn đau đột ngột, mạnh mẽ và không thể kiểm soát gây khó khăn trong hoạt động và mất ngủ. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách khắc phục chuột rút bắp chân hiệu quả khi gặp phải.

• Những điều cần làm khi xuất hiện tác dụng phụ của thuốc
• Dược sĩ gợi ý các loại thuốc trị tiêu chảy an toàn và hiệu quả

Ban cố vấn trường Cao đẳng Y Dược TPHCM cập nhật và chia sẻ ý thông tin cần thiết:

1. Chuột rút bắp chân là gì?

Chuột rút bắp chân là tình trạng co thắt cơ bắp chân xảy ra đột ngột và không thể kiểm soát. Hiện tượng này thường xảy ra khi hoạt động quá sức hoặc vào ban đêm với các triệu chứng như:

• Cơn đau đột ngột và dữ dội ở bắp chân.
• Cảm giác cơ bắp bị căng cứng.
• Khó khăn trong việc di chuyển hoặc đứng thẳng.
• Đau có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút.

Chuột rút bắp chân thường xuất hiện ở phụ nữ mang thai, người cao tuổi, những người tập thể dục nặng và những người làm việc lâu trong tư thế ngồi hoặc đứng.

2. Nguyên nhân gây chuột rút bắp chân

Điều dưỡng, giảng viên Cao đẳng điều dưỡng tphcm – trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết cụ thể nguyên nhân gồm:

2.1. Mất cân bằng điện giải gây chuột rút bắp chân

Cân bằng điện giải là điều kiện thiết yếu để hệ thần kinh và cơ bắp hoạt động bình thường. Thiếu hụt các khoáng chất như canxi, kali, natri và magie có thể làm gián đoạn quá trình dẫn truyền tín hiệu thần kinh và co cơ, từ đó gây ra chuột rút.

2.2. Mất nước

Khi cơ thể mất nước, lưu lượng máu đến cơ bắp sẽ giảm, dẫn đến việc cung cấp oxy và dưỡng chất cũng bị suy giảm. Điều này làm cho cơ bắp dễ bị căng thẳng và chuột rút, nhất là ở những người tập thể thao hoặc làm việc trong điều kiện nóng bức.

2.3. Vận động quá mức

Tập luyện thể thao quá sức, đặc biệt là không thực hiện khởi động hay giãn cơ đúng cách, có thể gây ra chuột rút ở bắp chân. Căng thẳng từ việc hoạt động quá mức mà không có thời gian hồi phục có thể dẫn đến co cơ không kiểm soát.

2.4. Ngồi hoặc đứng lâu

Việc ngồi hoặc đứng quá lâu tại một vị trí có thể tăng áp lực và làm giảm lưu lượng máu đến bắp chân. Tình trạng này dẫn đến thiếu oxy và dưỡng chất, làm tăng nguy cơ chuột rút, đặc biệt ở những người làm việc văn phòng, giáo viên hay nhân viên bán hàng.

2.5. Bệnh lý mạch máu

Một số bệnh lý như giãn tĩnh mạch, xơ vữa động mạch hay các vấn đề về tuần hoàn máu có thể khiến chuột rút bắp chân trở nên phổ biến. Trong các trường hợp này, việc lưu thông máu đến cơ bắp chân bị ảnh hưởng, gây ra tình trạng thiếu hụt dưỡng chất và oxy, dẫn đến co cơ đột ngột.

2.6. Mang thai

Phụ nữ mang thai thường gặp chuột rút, đặc biệt trong những tháng cuối của thai kỳ. Nguyên nhân là do tăng trọng lượng cơ thể tạo áp lực lên mạch máu và cơ bắp chân. Bên cạnh đó, sự thay đổi hormone cũng làm ảnh hưởng đến cơ, tăng nguy cơ chuột rút.

2.7. Thiếu hoạt động thể chất

Người ít vận động có nguy cơ cao bị chuột rút bắp chân do cơ không được sử dụng thường xuyên, dẫn đến tình trạng yếu và căng thẳng. Khi cần hoạt động đột ngột, cơ bắp dễ bị co thắt.

2.8. Tư thế ngủ không đúng

Ngủ trong tư thế không phù hợp có thể làm giảm lưu thông máu đến cơ bắp. Việc co gập chân quá lâu trong khi ngủ khiến máu khó lưu thông, gây căng thẳng cho cơ và dễ dẫn đến chuột rút bắp chân vào ban đêm.

3. Cách xử trí khi bị chuột rút bắp chân

Từ trình dược viên khi gặp chuột rút bắp chân, điều đầu tiên bạn cần làm là dừng ngay mọi hoạt động. Tiếp theo, thực hiện các động tác kéo giãn cơ. Đứng thẳng, dồn trọng lượng lên chân bị chuột rút và đẩy gót chân xuống sàn, giữ trong vài giây để thư giãn cơ bắp.

Massage vùng bắp chân cũng là một phương pháp hiệu quả giúp cải thiện lưu thông máu và giảm đau. Bạn có thể sử dụng dầu nóng hoặc kem massage để tăng cường tác dụng thư giãn.

Chườm lạnh hoặc nóng cũng rất hữu ích. Sử dụng túi chườm nóng hoặc khăn ấm đặt lên vùng bị chuột rút sẽ giúp làm giãn cơ. Ngược lại, chườm lạnh có thể giúp giảm sưng và đau.

Nếu chuột rút xảy ra do mất nước, hãy ngay lập tức bổ sung nước. Nước khoáng hoặc nước có bổ sung điện giải sẽ giúp khôi phục cân bằng trong cơ thể. Bổ sung điện giải và khoáng chất cần thiết như canxi và vitamin D cũng rất quan trọng để duy trì hoạt động co giãn của cơ bắp.

Sau khi cơn chuột rút đã qua, hãy thực hiện giãn cơ nhẹ nhàng hoặc đi bộ nhẹ để giúp cơ bắp phục hồi. Mặc dù hầu hết các trường hợp chuột rút không nguy hiểm và sẽ tự hết, nhưng nếu bạn trải qua tình trạng kéo dài, sưng tấy hoặc cảm giác chân yếu, hãy tìm kiếm tư vấn y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.