Dây đòn gánh hay còn được gọi với cái tên thông dụng khác là Dây con kiến hay Dây đòn kẻ trộm. Đây là một loại cây thuốc Đông y với nhiều công dụng đặc biệt được dùng trong nhiều bài thuốc trị bệnh.
- Khám phá công dụng chữa bệnh thần kỳ của cây Tử uyển
- Công dụng của cây Đại kế trong các bài thuốc chữa bệnh
- Tìm hiểu công dụng chữa bệnh từ cây Bọ mắm
Dây đòn gánh là loại cây dạng dây leo thường mọc hoang
Mô tả sơ lược về cây Dây đòn gánh
Dây đòn gánh là loại cây thuộc họ Táo ta – Rhamnaceae, có tên khoa học là Gouania leptostachya DC. var. tonkinensis Pit. Là loại cây leo dài; cành non nhẵn, màu nâu sau đó xám nhạt. Lá hình bầu dục, như hình tim ở gốc, có mũi nhọn ở đầu, mép khía răng, nhẵn, gân mảnh nổi rõ ở mặt dưới; lá kèm rất dễ rụng; cuống lá hơi có khía rãnh ở mặt trên. Hoa tập trung thành chuỳ thưa ở nách lá hay đầu cành, cao 25 cm. Cây thường ra hoa vào tháng 7 đến tháng 9 hàng năm, hoa đơn tính, rộng 2mm-3mm; cánh hoa 1mm, màu trắng; nhị 5; bầu 3 ô. Quả khô có 3 cánh mềm, rộng 10mm-12mm, nâu bóng. Quả tháng 9-12 dương lịch hàng năm.
Theo tìm hiểu của các giảng viên Cao đẳng Xét nghiệm tại Trường Cao đẳng Y dược TP HCM chia sẻ Lá cây dây đòn gánh có vị đắng do có alcaloid, vỏ và lá đều chứa saponin.
Theo y học cổ truyền, Dây đòn gánh có vị chua, se, tính mát; có công dụng lương huyết giải độc, thư cân hoạt lạc.
Một số vị thuốc trị bệnh áp dụng với cây Dây đòn gánh
Dây đòn gánh với vô số công dụng chữa bệnh
- Trị bỏng nước sôi (thể nhẹ): Dùng lá và thân dây gân giã nát thêm chút nước sôi để nguội vào ngâm, chiết lấy dịch bôi vào vết bỏng liên tục giúp làm mát, giảm đau vùng thương tổn.
- Trị ngã, va đập người đau ê ẩm thì có thể dùng 16 g thân và lá dây gân sắc lấy 400 ml nước, rồi cho thêm chút rượu vào uống, chia 3 lần uống trong ngày, dùng liền 3 ngày.
- Có cong dụng giảm sốt do viêm họng cảm cúm: Lấy 16 g lá dây gân giã đắp vào trán, gan bàn tay để giảm sốt rất hiệu quả.
- Trị sưng tấy, tụ máu, đau nhức do chấn thương: Dùng thân hoặc lá dây đòn gánh giã nhỏ thêm rượu nồng độ cao dùng để xoa bóp, đắp vào vết thương (không xoa vào vết thương chảy máu, hở da).
- Trị cảm gió: Ngày dùng 8 g – 16 g dây gân sắc với 2 bát nước còn nửa bát, uống sau bữa ăn trưa. Uống trong hai ngày, kết hợp ăn cháo giải cảm.
Ngoài ra theo tìm hiểu của các giảng viên Cao đẳng Dược tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur TPHCM cho biết đối với những phụ nữ đang mang thai thì không nên dùng cây Dây đòn gánh để chữa bệnh.