Trình dược viên
Loading...Cây Sử quân tử còn được biết đến với các tên gọi khác như Quả giun, Quả nấc và Sứ quân tử, thuộc vào họ Trâm bầu (Combretaceae) và có tên khoa học là Quisqualis indica L. Ngoài làm cảnh còn có khả năng của hạt cây Sử quân tử trong việc tẩy giun bạn đã biết chưa?
- Những bài thuốc đông y từ cây cần tây chữa bệnh hữu hiệu
- Bài thuốc dân gian trị rụng tóc từ nguyên liệu thiên nhiên hiệu quả
- Thầy thuốc chia sẻ bài thuốc từ hoa đu đủ đực trị ho
Cây Sử quân tử còn được biết đến với các tên gọi khác như Quả giun, Quả nấc và Sứ quân tử, thuộc vào họ Trâm bầu (Combretaceae) và có tên khoa học là Quisqualis indica L. Đây là một loài cây leo thường được trồng để làm cổng nhà vì nó giữ được màu xanh tươi quanh năm và có hoa nở rất đẹp. Tuy nhiên, có một ứng dụng hữu ích khác của cây này mà không phải ai cũng biết đó là khả năng của hạt cây Sử quân tử trong việc tẩy giun. Hãy cũng với Dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM tìm hiểu chi tiết thông tin này nhé!
1. Mô tả đặc điểm
Cây Sử quân tử (Quisqualis indica) còn được gọi là Quả giun, Quả nấc hoặc Sứ quân tử.
Thân cây Sử quân tử thuộc loại thân leo, thân thường bắt đầu từ một gốc mảnh mai và sau đó bò leo lên các cấu trúc khác. Cành có thể vươn dài một khoảng xa, tạo nên một mạng lưới xanh mướt hoặc có thể bám vào tường, rào hoặc cột tròn.
Cánh hoa có màu đỏ đẹp, kích thước nhỏ
Lá của cây Sử quân tử có hình bầu dục hoặc bầu dục dài, có màu xanh quanh năm. Đặc điểm nổi bật nhất của cây Sử quân tử chính là hoa. Những bông hoa rực rỡ, giống như bông hồng, có màu sắc đa dạng bao gồm trắng, hồng và đỏ. Chúng tụ lại thành các vòi hoa lớn, tràn ngập trong một mùi thơm ngọt ngào khi nở rộ. Hoa Sử quân tử không chỉ làm cho cây trở nên quyến rũ mà còn thu hút sự chú ý của nhiều loài chim và côn trùng.
2. Bộ phận sử dụng
Bộ phận dùng trong Y học cổ truyền từ cây Sử quân tử là nhân hạt ẩn bên trong quả của nó.
Hoa của cây Sử quân tử thường nở từ tháng 4 đến tháng 7 vào tháng 8 quả chín trở nên sẵn sàng để thu hoạch. Người ta có thể lựa chọn phơi hay sấy khô quả sau thu hoạch để bảo quản. Tuy nhiên, thường thì quả được giữ nguyên vẹn làm cho việc bảo quản dễ dàng hơn. Khi sử dụng, người ta thường đập quả để lấy ra nhân và đôi khi thậm chí có thể đập nhân và phơi khô chúng ngay tại nơi thu hái.
3. Thành phần hóa học
- Chất béo: Hạt Sử quân tử chứa từ 21 đến 22% chất béo màu xanh lục nhạt. Tuy chất này không có tác dụng tẩy giun và có mùi như nhựa, nhưng nó là một phần quan trọng của hạt.
- Chất gôm: Trong hạt Sử quân tử cũng có chất gôm, một loại polisacarit tự nhiên.
- Chất hữu cơ: Ngoài ra, hạt này còn chứa các chất hữu cơ khác, chẳng hạn như các hợp chất hữu cơ phức tạp.
- Chất đường: Chất đường cũng có mặt trong hạt Sử quân tử.
- Axit hữu cơ: Hạt Sử quân tử chứa khoảng 19 đến 20% axit hữu cơ, bao gồm axit citric và kali sulfate.
- Axit quisqualic và muối kali của axit quisqualic: Hoạt chất quan trọng trong Sử quân tử là axit quisqualic và muối kali của nó. Chúng có tác dụng diệt giun và tương tự santonin trong việc điều trị giun.
4. Công dụng
DS, giảng viên Cao đẳng Dược cho biết: Chữa giun đũa: Một trong những công dụng chính của Sử quân tử là điều trị giun đũa. Thường được sử dụng dưới dạng thuốc để loại bỏ các loài giun đũa khỏi đường tiêu hóa của người bệnh. Các thành phần hóa học trong Sử quân tử có tác dụng gây tê liệt và làm chết giun.
Chữa bệnh tiểu tiện đục: Trong y học cổ truyền, Sử quân tử cũng được sử dụng để điều trị tiểu tiện đục, một triệu chứng tiểu tiện màu đục và không trong suốt. Các thành phần của cây có thể giúp làm dịu tình trạng này.
Hạt sử quân tử trị giun hiệu quả
Tác dụng sát trùng: Sử quân tử cũng được sử dụng như một loại thuốc có tác dụng sát trùng để làm sạch và bảo vệ vết thương.
Chữa tả lỵ: Trong một số trường hợp, Sử quân tử đã được sử dụng để điều trị tả lỵ, một bệnh tiêu chảy nhiễm khuẩn.
Chữa các bệnh lở và ngứa ở trẻ em: Sử quân tử được cho là có khả năng chữa trị các bệnh lở và ngứa ở trẻ em.
Tác dụng chống oxy hóa: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng Sử quân tử có tác dụng chống oxy hóa mạnh, có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của các gốc tự do và các tác nhân gây hại khác.
Chữa đau răng: Sử quân tử cũng được sử dụng dưới dạng thuốc sắc ngậm để chữa đau răng.
5. Bài thuốc tham khảo
Trị giun đũa (Kinh nghiệm từ Đỗ Tất Lợi): Để làm thuốc trị giun đũa, hãy chuẩn bị nhân Sử quân tử sao cho vàng thơm và giòn. Tán nhỏ 2 phần nhân này và ngâm thóc cho đến khi nảy mầm, màu vàng nửa phần. Tất cả các thành phần sau đó được tán nhỏ, trộn đều và sấy khô. Bạn có thể thêm đường và đóng thành bánh. Loại bột này dành cho trẻ em bị giun, gầy còm, kém ăn, không tiêu hóa tốt, da vàng, miệng hay chảy nước dãi. Họ có thể dùng hàng ngày từ 1 đến 2 thìa cà phê bột này, hòa vào nước cháo hoặc mật ong. Trẻ em thường thích ăn bột này vì thơm ngon. Hiện tượng nấc có thể xảy ra nếu ăn quá nhiều nhưng thường sẽ chóng qua.
Chữa đau răng (Kinh nghiệm cổ từ Đỗ Tất Lợi đã xác minh lại): Để chữa đau răng, bạn có thể đập nát 10 quả Sử quân tử cả quả, sau đó thêm nước (1 bát) và đun sôi trong vòng 15 phút. Ngậm dung dịch này trong ngày và có thể nuốt nước sau khi ngậm. Đôi khi, việc này có thể không chỉ giúp giảm đau răng mà còn có thể đẩy ra nhiễm giun.
Thuốc cam Thác nghè: Để chế biến thuốc cam Thác nghè, bạn cần Sử quân tử (3 phần), Bạch chỉ (5 phần), và Hoàng cầm (2 phần). Sử quân tử nên được sao vàng, trong khi Bạch chỉ và Hoàng cầm không cần sao. Tất cả các thành phần sau đó được tán nhỏ. Hãy uống từ 1 đến 5 thìa cà phê hàng ngày, chia thành 3 lần.
Chữa trẻ em mặt, chân tay phù (Theo tài liệu cổ Giản tiện phương): Để chữa trẻ em bị phù ở mặt, chân và tay, bạn cần chuẩn bị Sử quân tử 40g, đập bỏ vỏ quả và lấy nhân. Sau đó, hòa nhân này với mật nướng hoặc sao khô cho đến khi khô. Hãy tán bột hàng ngày và uống 4g, hòa vào nước cơm hoặc nước cháo.
Tóm lại, Sử quân tử có nhiều ứng dụng khác nhau trong y học cổ truyền và dân gian, bao gồm trị giun, chữa đau răng, chống oxy hoá, và có thể có tác dụng chống viêm thực quản. Tuy nhiên, việc sử dụng Sử quân tử nên được thực hiện theo hướng dẫn của người chuyên gia hoặc kiến thức về thuốc thảo dược để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
