Sử dụng lại đơn thuốc cũ có thể gây ra nguy cơ tai biến đáng lo ngại

(1 votes, average: 5,00 out of 5)

in Tin tức Y Dược Tháng Chín 21, 2023 159 Views

Nhiều người bệnh không thận trọng và tái sử dụng đơn thuốc cũ. Dưới đây là các lý do tại sao không nên sử dụng lại đơn thuốc cũ của mình hoặc sử dụng đơn thuốc của người khác.

Tái sử dụng đơn thuốc cũ có thể gây nguy hiểm

Mặc dù đơn thuốc chỉ dành cho một lần sử dụng trong quá trình điều trị bệnh, nhiều người bệnh không thận trọng và tái sử dụng đơn thuốc cũ. Họ thậm chí còn khuyến nghị cho người thân sử dụng đơn thuốc của họ mà không hiểu rằng đây là một thói quen rất nguy hiểm.

Khi sử dụng thuốc, cần phải đảm bảo chính xác về loại bệnh, liều lượng, và liệu trình phù hợp. Sử dụng thuốc đúng cho đúng người, đúng cách và đúng hướng dẫn mới có thể đạt hiệu quả trong điều trị và giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ hoặc tai biến.

Dù triệu chứng lâm sàng có thể giống nhau, nhưng chúng không nhất thiết phải là dấu hiệu của cùng một bệnh

DSCKI, giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết: Có nhiều bệnh có thể có những triệu chứng lâm sàng tương tự hoặc giống nhau, nhưng điều này không đồng nghĩa rằng chúng là cùng một bệnh. Thực tế, có nhiều bệnh khác nhau với nguyên nhân và phương pháp điều trị hoàn toàn khác biệt, mặc dù triệu chứng có thể thể hiện giống nhau. Ví dụ:

Có thể xuất hiện sốt do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sốt do virus, sốt xuất huyết, sốt phát ban, và sởi.
Có thể có triệu chứng viêm đại tràng mạn và triệu chứng viêm đại tràng co thắt (Hội chứng ruột kích thích), nhưng đây là hai bệnh hoàn toàn khác nhau về nguyên nhân và cách điều trị.
Dẫu vậy, ngay cả khi các triệu chứng có vẻ giống nhau, chúng có thể xuất phát từ những nguyên nhân và tác nhân khác nhau, đòi hỏi phác đồ điều trị và loại thuốc khác nhau. Ví dụ:
Khó thở có thể là kết quả của nhiều bệnh khác nhau như hen phế quản, tắc nghẽn phổi mãn tính COPD và nhiều bệnh lý khác có triệu chứng tương tự.
Vì vậy, mặc dù triệu chứng có thể giống nhau hoặc như nhau, nhưng nguyên nhân và cách điều trị có thể khác nhau hoàn toàn.

2. Mỗi đơn thuốc chỉ phù hợp với từng cá nhân và tình trạng bệnh cụ thể.

Ngay cả khi triệu chứng giống nhau, cần sử dụng thuốc khác nhau cho mỗi cá nhân do:

Sự khác biệt về độ tuổi: Sơ sinh, trẻ nhỏ, trẻ em, người cao tuổi… đều có dược động học và đáp ứng sinh học riêng, yêu cầu liều lượng và liệu trình khác nhau.
Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú cần chú ý tránh thuốc có thể ảnh hưởng đến thai nhi và sữa mẹ. Sử dụng thuốc của người khác có thể gây nguy hiểm cho mẹ và thai nhi.
Người bệnh có bệnh nền khác, chẳng hạn như dạ dày, tim mạch, gan thận, chảy máu, đái tháo đường… cần tránh dùng nhiều loại thuốc tránh tác động bất lợi.
Người bệnh có hệ miễn dịch yếu, cần bổ xung thuốc tăng đề kháng và không nên bỏ qua đơn thuốc đã kê sẵn.
Dị ứng thuốc là một vấn đề quan trọng, đặc biệt đối với kháng sinh. Không nên tự ý sử dụng hoặc bỏ qua thuốc do rủi ro tương tác và dị ứng.
Tương tác thuốc có thể xảy ra nếu sử dụng thuốc một cách không đúng cách, gây tác động không mong muốn hoặc mất tác dụng của các loại thuốc khác.

Một đơn thuốc luôn dành cho một cá nhân cụ thể được dùng trong một thời điểm cụ thể

Dược sĩ Cao đẳng Dược cho biết thêm: Nhiều người bệnh cần sử dụng thuốc lâu dài hoặc có các hạn chế về thời gian sử dụng và liều lượng. Các loại thuốc như Corticoid, NSAID (thuốc giảm đau chống viêm không steroid), và các thuốc điều trị tim mạch đặc biệt quan trọng cần được sử dụng theo đúng chỉ định và tùy thuộc vào tình trạng cá nhân.

Sự phổ biến của kháng kháng sinh đòi hỏi cần điều chỉnh và sử dụng loại thuốc phù hợp với từng cá nhân do tỷ lệ kháng cao. Sử dụng thuốc không đúng cách hoặc không đạt liều đủ động cơ tạo ra tình trạng thuốc không còn hiệu quả, và người bệnh phải điều chỉnh hoặc thay thế thuốc.

Quan trọng nhất, sử dụng đơn thuốc cũ của một người khác (kể cả của bản thân trong quá khứ) có thể dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc không phù hợp, thừa thãi, hoặc gây ra nguy cơ tai biến nguy hiểm.

3. Phải điều chỉnh thuốc tùy theo tình trạng bệnh và phản ứng

Mặc dù đơn kê ban đầu có thể đúng, nhưng sau một thời gian, cần xem xét điều chỉnh:

Tăng liều hoặc thay đổi thuốc nếu không có hiệu quả mong đợi.
Ngưng hoặc thay thuốc nếu xuất hiện tác dụng phụ không mong muốn.

Mức độ đáp ứng và tiến triển bệnh của từng người khác nhau, vì vậy cần điều chỉnh thuốc riêng biệt cho từng trường hợp. Không nên tự ý dùng đơn thuốc cũ của mình hoặc người khác, và phải sử dụng thuốc đúng cách để tránh tai biến và tác động không mong muốn. Đối với những trường hợp sử dụng thuốc lâu dài, cần hạn chế liều dùng, đợt dùng và theo dõi chỉ số sinh hoá và chức năng cơ quan liên quan để tránh tác động không mong muốn và nguy cơ gây ra các bệnh mới do thuốc, thậm chí làm suy yếu cơ quan nội tạng như tim, gan, thận và thượng thận.

Nguồn Tin tức Y dược tổng hợp chia sẻ