Công dụng của Kha tử đối với sức khoẻ

Kha tử là một loại dược liệu quý được sử dụng nhiều trong Y học cổ truyền với nhiều công dụng như chữa ho, viêm họng, tiêu chảy, kiết lỵ,…Hãy cùng tìm hiểu những công dụng tuyệt vời của Kha tử nhé.!

• Thầy thuốc chia sẻ bài thuốc từ hoa đu đủ đực trị ho
• Món ăn bài thuốc hỗ trợ điều trị tiểu đường từ khổ qua
• Các bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ Rau Má

1. Cây Kha tử là gì?

DSCKI, giảng viên trường Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết:Kha tử có tên khác là Cây chiêu liêu; Kha lê; Kha lê lặc, Hạt chiêu liêu,…Danh pháp khoa học của Kha tử là Terminalia chebula Retz thuộc họ bang -Combretaceae.

Kha tử là loài cây thân gỗ, cao từ 15 đến 20m. Lá đơn mọc đối, cuống rất ngắn. Hoa nhỏ, màu trắng, có phủ lông vàng nhạt, lưỡng tính, tỏa mùi thơm, mọc ở đầu cành hoặc ở kẽ lá. Quả hình trứng thon, màu nâu vàng nhạt, có 5 cạnh dọc, khô, cứng, bên trong có thịt đen nhạt. Bên trong quả có 1 hạch cứng, hình hơi 5 cạnh, có lá mầm cuốn.

Bộ phận sử dụng làm thuốc của kha tử là quả.

Thành phần hoá học trong Kha tử có chứa tanin bao gồm axit elagic, axit galic và axit luteolic. Ngoài ra còn có axit chebulinic. Trong nhân còn có dầu vàng nhạt, trong, nửa khô.

2. Công dụng của Kha tử đối với sức khoẻ

Theo Y Học Cổ Truyền

Kha tử có vị cay nồng, hơi đắng, tính ôn, được quy vào hai kinh phế và đại tràng, có tác dụng liễm phế chỉ khái, giảm ho, sáp tràng chỉ tả, thuốc nhuận tràng, chống táo bón, kích thích tiêu hóa. Kha tử được dùng để trị ho mất tiếng, ho khan, ho có đờm, tiêu chảy lỏng lâu ngày, chữa lỵ kinh niên, trĩ, lòi dom, xích bạch đới, di tinh, hay đổ mồ hôi trộm về đêm, khản tiếng, hen suyễn, viêm họng, trị viêm loét lợi.

Theo Y Học Hiện Đại

Hợp chất Polysaccharide có tác dụng giảm co thắt đường thở, giảm ho và hen suyễn. Được sử dụng trong việc điều trị viêm họng, khàn tiếng.

Hợp chất Alloyl có tác dụng kháng virus và cải thiện hệ miễn dịch. Được sử dụng điều trị các bệnh viêm họng, ho và suy giảm miễn dịch do virus gây ra.

Hoạt chất Retrovirus trong kha tử có tác dụng bảo vệ các mô khỏe mạnh ở đường hô hấp, ức chế sự phát triển của virus cúm A, đẩy nhanh quá trình phục hồi các bệnh viêm đường hô hấp cấp.

Hoạt chất Tanin trong kha tử như các axit galic, egalic, luteolic, chebulinic, có tác dụng tương tự như kháng sinh, chống lại vi khuẩn gây bệnh. Tanin còn làm săn se da, khô bề mặt niêm mạc họng, làm lành tổn thương nhanh chóng. Kha tử có tác dụng ức chế đối với một số loại vi khuẩn như Pseudomonas aeruginosa, Salmonella typhi, trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn bạch hầu, tụ cầu vàng và liên cầu khuẩn tán huyết.

Liều dùng & cách dùng

Liều thường dùng là 3 – 6g/ngày, dưới dạng thuốc sắc, thuốc viên.

3. Bài thuốc trị bệnh từ dược liệu Kha tử

Bài thuốc trị ho, viêm họng, khàn tiếng

Cách thực hiện: Kha tử 4g, Đảng sâm 4g, các vị thuốc đem sắc với khoảng 400ml nước đến còn 200ml, chia ba lần uống sáng trưa chiều trong ngày.

Hoặc chuẩn bị: Lấy 80g kha tử, 10g bạch dược, 6g cam thảo. Đem các vị thuốc sắc với 300ml nước cho đến còn 100ml nước thuốc. Tiếp tục dùng phần bã trên nấu với 300ml nước thêm 2 lần nữa. Trộn các phần nước thuốc thu được ở 3 lần sắc vào nồi nấu đến khi cô đặc còn 200ml. Chia thành 4 lần uống sáng, trưa, chiều, tối. Dùng liên tục mỗi ngày cho đến khi triệu chứng ho biến mất thì ngưng

Bài thuốc chữa lỵ ra máu

Cách thực hiện: Lấy 12 quả Kha tử trong đó có 6 quả dùng sống, 6 quả đem nướng bỏ hạt, sao vàng, tán mịn. Dùng nước sắc cam thảo mà chiêu thuốc kha tử trong trường hợp lỵ ra máu, dùng nước sắc cam thảo trích trong trường hợp lỵ ra mũi không.

4. Một số lưu ý khi dùng quả kha tử trị ho

Ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể. Hiệu quả dùng trái kha tử trị ho phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ ho, cơ địa và kế hoạch chăm sóc. Ngoài ra, để sử dụng hiệu quả và an toàn, chia sẻ thêm với sinh viên Cao đẳng Dược lưu ý:

Các bài thuốc quả kha tử không giúp chữa ho ngay lập tức mà cần có thời gian để cải thiện các triệu chứng từ bên trong.

Việc sử dụng quả kha tử trị ho tốt nhất khi triệu chứng nhẹ hoặc mới hình thành. Với tình trạng ho nặng, lâu năm chỉ nên dùng hỗ trợ với liệu trình điều trị của bác sĩ.

Tóm lại, Khả tử được sử dụng trong y học cổ truyền có nhiều công dụng cho sức khỏe như chữa ho ra máu, viêm họng, lỵ ra máu,…Người bệnh cần sử dụng đúng liều lượng để đảm bảo an toàn.

DSCK1. NGUYỄN HỒNG DIỄM