Tình dục ở nữ bị chi phối bởi rất nhiều yếu tố nhạy cảm như tâm lý, hoàn cảnh, … và cả tác dụng phụ của thuốc. Trình dược viên xin liệt kê một số loại thuốc gây ảnh hưởng xấu tới tình dục ở nữ.
Thuốc chống trầm cảm:
Ai cũng biết thuốc chống trầm cảm đóng vai trò tối quan trọng trong điều trị trầm cảm, nhưng bên cạnh đó đây cũng chính là loại thuốc gây nhiều tác hại nhất cho khả năng tình dục. Bệnh nhân trầm cảm thông thường cần sử dụng thuốc liên tục trong thời gian tối thiểu một năm, nhiều người còn phải uống thuốc suốt đời. Các loại thuốc chống trầm cảm như thuốc chống trầm cảm 3 vòng, đa vòng hay ức chế tái hấp thu có chọn lọc serotonin… đều gây ảnh hưởng xấu đến đời sống tình dục của bệnh nhân tùy ở các mức độ khác nhau.
Nhiều bệnh nhân nam thường than phiền rất khó cương dương vật, giảm ham muốn (mặc dù tình trạng trầm cảm đã hết), khó xuất tinh. Bệnh nhân nữ thì thường thấy mất hết ham muốn, suy giảm tiết dịch âm đạo, có cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục.
Trong các thuốc chống trầm cảm thì các thuốc ảnh hưởng đến chức năng tình dục nhiều nhất phải kể đến là amitriptylin và fluoxetin. Các thuốc gây ít ảnh hưởng hơn đến ham muốn tình dục là các thuốc tianeptil, fluvoxamin và mirtazapin.
Để hạn chế phần nào ảnh hưởng của thuốc chống trầm cảm đến đời sống tình dục của bệnh nhân, thường bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng kết hợp thuốc chống trầm cảm với các thuốc arcalion, piracetam hoặc ginko biloba… Trong một vài trường hợp đặc biệt, bệnh nhân sẽ phải đổi thuốc (nếu có thể). Giải pháp khác được đưa ra là loại bỏ các thuốc an thần, thuốc chỉnh khí sắc, vì chính các thuốc này là nguyên nhân gây ảnh hưởng xấu đến chức năng tình dục của bệnh nhân.
Thuốc điều trị tăng huyết áp:
Theo nghiên cứu, nhóm thuốc kiểm soát huyết áp có tác dụng không mong muốn là chúng có khả năng làm giảm lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục nên một điều đương nhiên là chúng sẽ làm suy giảm hoạt động tình dục ở nữ giới (giảm ham muốn, gây rối loạn cảm xúc tình dục và ngại quan hệ tình dục…).
Có thể kể đến các loại thuốc điều trị tăng huyết áp khiến suy giảm tình dục ở nữ giới như: thuốc ức chế men chuyển (captopril, enalapril); thuốc đối kháng canxi (nifedipin, amlodipin); thuốc lợi tiểu thiazide (furosemid, hydrochlorothiazid); các thuốc chẹn bêta giao cảm (metoprolol, nadolol, propranolol). Các tác nhân hủy giao cảm trung tâm chứa trong thuốc như α-methyldopa, clonidine và guanfacine chính là nguyên nhân gây suy giảm khả năng tình dục cho đa số người sử dụng.
Thuốc giảm mỡ máu:
Các thuốc điều trị mỡ trong máu như: thuốc nhóm fibrat (fenofibrat, clofibrat…), thuốc nhóm statin (simvastatin, atorvastatin…) có tác dụng làm giảm lượng cholesterol trong máu nên chúng cũng làm suy giảm sự sản sinh các nội tiết tố estrogen và testosterone trong cơ thể. Điều này được lý giải là do cholesterol là nguyên liệu tổng hợp nên các nội tiết tố estrogen, testosterone. Mặt trái của điều này là phụ nữ sẽ suy giảm ham muốn tình dục, giao hợp đau và kém hưng phấn…
Thuốc tránh thai:
Không phải thuốc tránh thai nào cũng an toàn cho người sử dụng. Nhiều loại thuốc tránh thai cũng gây hưởng nhất định làm giảm ham muốn tình dục của chị em.
Điều này là do hormon trong thuốc tránh thai gây ức chế và ngăn cản quá trình rụng trứng do sự suy giảm thấp mức testosteron, vì vậy ảnh hưởng không nhỏ tới cảm xúc và ham muốn tình dục ở nữ giới. Hơn nữa, thuốc tránh thai còn là nguyên nhân chính gây giảm dịch tiết âm đạo nên sẽ gây đau rát khi quan hệ tình dục, ảnh hưởng trực tiếp cảm xúc tình dục.
Thuốc chống động kinh và thuốc chống loạn thần:
Các thuốc này gây suy giảm ham muốn tình dục do ảnh hưởng đến hoạt động hormon của hệ trục dưới đồi – tuyến yên – sinh dục, đặc biệt là những thuốc tác động đến hệ enzym cytocrome P450 ở gan.
Ngoài ra, các thuốc chống loạn thần (risperidon, chloropromazine…) gây các tác dụng không mong muốn lên hoạt động tình dục do tác dụng chẹn anpha-giao cảm và ảnh hưởng đến lượng hormon (tăng prolactine máu). Ảnh hưởng rõ nét của các thuốc này cho tình dục nữ là tình trạng rối loạn cảm xúc, rối loạn cực khoái…
Thuốc an thần:
Do thuốc an thần tác dụng trực tiếp vào thụ thể GABA trong não, làm chậm quá trình hoạt động của những chất dẫn truyền thần kinh như dopamin, serotonin… Do đó, thuốc gây ra trạng thái mệt mỏi về tâm lý, uể oải và đờ đẫn về tinh thần, gây buồn ngủ, ngủ gà ngủ gật nên dẫn đến suy giảm ham muốn và ngại quan hệ tình dục.
Các loại thuốc khác:
Ngoài những thuốc kể trên còn một số loại thuốc, khi người bệnh phải dùng lâu dài cũng sẽ gây hại cho tình dục ở cả nam và nữ như: thuốc kháng histamin (chlorpheniramin, dexchlorpheniramin…); thuốc điều trị viêm loét dạ dày (cimetidin, omeprazol); các loại thuốc giảm đau có codeine và morphine có thể ảnh hưởng và kiểm soát lượng hormon của cơ thể, ảnh hưởng ham muốn tình dục.
Lưu ý: Khi dùng thuốc mà gặp các tác dụng bất lợi cho tình dục, chị em cần thông báo cho bác sĩ điều trị để có hướng khắc phục, không để thuốc ảnh hưởng chất lượng cuộc sống và hạnh phúc gia đình.