Trám trắng hay còn được gọi với tên khác là cà na trắng hay cây trám. Đây là một cây thuốc với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người. Bài viết này các lương y tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM sẽ chia sẻ sơ lược về công dụng sơ lược về loại thảo dược đặc biệt này.
- Cúc tần và một số bài thuốc chữa bệnh hữu ích
- Chữa bệnh bằng Cà tìm liệu bạn đã biết?
- Tìm hiểu công dụng tuyệt vời của cây mía dò
Trám trắng với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người
Thông tin sơ lược về cây Trám trắng
Trám trắng có tên khoa học là Canarium album (Lour.) Raeusch; thuộc họ Burseraceae. Trám trắng thường mọc hoang ở các rừng nguyên sinh hay thứ sinh trên bề mặt đất ẩm hoặc hơi khô. Cây trám trắng cao tới 10m – 12m hoặc hơn, thân tròn thẳng. Lá kép có 3 – 6 đôi lá chét, mặt trên màu xanh nhạt, mặt dưới xanh đậm, cả hai mặt đều không có lông. Hoa mọc ở ngọn cành; lá bắc con hình vẩy. Cụm hoa chùm kép. Hoa đơn tính; hoa đực có 6 nhị; hoa cái có bầu phủ lông nâu với vòi nhụy ngắn và đầu nhụy chia 3 thùy. Quả hạch nhọn hai đầu, màu vàng nhạt, hạch dày, nhẵn, 3 ô. Trám trắng thường ra hoa vào tháng 1 đến tháng 2 và cho quả từ tháng 6 đến tháng 7 hàng năm. Theo đông y, trám trắng có tính bình, vị ngọt, chua có tác dụng lợi yết hầu, thanh nhiệt giải độc, sinh tân.
Thành phần hóa học có trong cây trám trắng
Các giảng viên Cao đẳng Dược TPHCM tại trường Cao đẳng Y dược TPHCM cho biết trong cây trám trắng có một số thành phần hóa học như: Tinh dầu được tách từ nhựa dầu chứa: thymol, geraniol, P-cymene, nerol, a- copaen, S-cadinene, b- caryophyllen, elemol. Cùi trám có đạm, béo, đường, vitamin C, các chất khoáng như phốtpho, canxi, kali, sắt, manhê, kẽm…
Trám trắng và một vài bài thuốc chữa bệnh cần biết
Trám trắng được áp dụng vào nhiều bài thuốc hữu ích
- Trị ho khản cổ: Trám tươi 4 quả bỏ hột, giã nát với huyền sâm 10 g thái lát. Cho vào nồi đất đổ ngập nước, nấu uống.
- Trị chứng viêm nhiệt: Trám tươi xanh 5-6 quả, củ cải 1 cân (lượng thay đổi theo số người dùng). Nấu nhừ trong vài giờ, lấy uống nước và ăn cái.
- Trị dị ứng sơn: Vỏ cây nấu nước tắm.
- Trị cổ họng khô, Mất ngủ: Dùng ngày 20-30 quả trám trắng (bỏ hột) đập dập nấu nước uống. Có thể thêm gừng, đường hay mật ong để uống.
- Trị đau răng: Vỏ cây sắc đặc, cho người bệnh ngậm.
- Trị hóc xương: Hạt đốt tồn tính, tán bột uống cùng với bột rễ Ðậu ván trắng, ngày 2-3 lần, mỗi lần 6g -12 g.
- Trị Lỵ: Quả tươi và hạt Trám trắng 90 g, đun sôi với 200 ml nước tới khi còn 90ml; uống 30ml, ngày dùng 3 lần.
- Trị viêm tắc mạch máu: Quả Trám trắng nấu luộc ăn, mỗi ngày 200 g, uống cả nước, ăn liền trong 50 ngày thì kiến hiệu (Lương y Lê Trần Ðức).
- Trị Ðau họng, sưng amidal, khô cổ, mất tiếng Quả Trám trắng tươi 6g -12 g, bỏ hạt và chiết dịch, ngâm dịch này thường xuyên. Dùng trám muối như chanh muối để ngậm hay pha nước uống. Có thể dùng trám tươi, giã quả lấy nước uống hoặc để hãm, nấu nước uống.