Dược sĩ tư vấn một số thuốc vận mạch phổ biến

Thuốc vận mạch cần được dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Dùng thuốc vận mạch sai có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. Vậy thuốc vận mạnh có những loại nào?

• Dùng thuốc Paracetamol sai cách gây nguy hại cho sức khỏe gan
• Sử dụng thuốc NSAIDs cần lưu ý những gì?

Thuốc vận mạch là gì?

Thuốc vận mạch chính là thuốc co mạch máu. Để có thể dùng thuốc vận mạch đúng, dược sĩ, bác sĩ cần phải hiểu rõ về vai trò của các chỉ số về huyết động trong các hoàn cảnh lâm sàng cụ thể. Đồng thời, biết rõ công dụng dược lý của thuốc vận mạch định dùng trên các yếu tố huyết động.

Các chỉ số huyết động thường được dùng trong lâm sàng để đánh giá đó là: Huyết áp động mạch; Áp lực động mạch phổi;Áp lực động mạch phổi bít; Huyết áp tĩnh mạch trung tâm; Cung lượng tim; Sức cản mạch phổi

Một số loại thuốc vận mạch thường dùng

Để thuận tiện cho việc dùng trên lâm sàng, dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn liệt kê một số loại thuốc vận mạch và công dụng của chúng như sau:

Thuốc Noradrenalin: Công dụng của Noradrenalin chủ yếu gây co mạch mạnh, chính vì vậy trước khi dùng Noradrenalin cần phải bù đủ khối lượng tuần hoàn để tránh nguy cơ gây co mạch quá mức sẽ dẫn tới hậu quả làm giảm tưới máu cơ quan, đặc biệt là não và thận. Noradrenalin cũng có công dụng làm tăng co bóp cơ tim. Chính vì vậy, chỉ dùng Noradrenalin phối hợp trong các tình huống trụy mạch có giãn mạch quá mức sau khi dùng các thuốc vận mạch khác không hiệu quả, đặc biệt trong sốc nhiễm khuẩn. Noradrenalin ít gây tăng nhịp tim và loạn nhịp tim hơn so với Adrenalin.

Thuốc Adrenalin: Dược sĩ cho biết công dụng của Adrenalin như sau:

• Adrenalin được dùng trong điều trị cấp cứu sốc phản vệ bởi nó có công dụng co mạch, giảm tính thấm thành mạch, làm tăng co bóp cơ tim, đặc biệt nó còn có công dụng giãn phế quản, chống co thắt trong sốc phản vệ và được dùng trong các tình huống hen ác tính.
• Thuốc có nguy cơ gây tăng nhịp tim và loạn nhịp. Nhưng thuốc vẫn đạt hiệu quả cao khi dùng phối hợp với Dopamin trong tình huống thuốc này không thể phục hồi được huyết áp tối ưu do ưu điểm làm tăng đáng kể sức cản mạch ngoại vi.

Thuốc Dopamin: Thuốc Dopamin có công dụng như thế nào cần phụ thuộc theo liều lượng mà thầy thuốc chỉ định, sau đây là liều lượng tham khảo:

• Liều từ 2 – 4 mcg/kg/phút: Dopamin có công dụng làm giãn mạch thận, tăng lưu lượng lọc cầu thận, tăng bài tiết natri và thể tích nước tiểu.
• Liều từ 5 – 10 mcg/kg/phút: Dopamin có công dụng tăng co bóp cơ tim.
• Liều từ 10 – 15 mcg/kg/phút: Dopamin có công dụng tăng co bóp cơ tim, công dụng co mạch vừa phải.
• Liều > 15 mcg/kg/phút: Dopamin có công dụng chủ yếu làm co mạch mạnh, đồng thời có nguy cơ tăng nhịp tim, loạn nhịp thất giống như Adrenalin.

Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Dược Sài Gòn cũng khuyến cáo thông tin về các thuốc vận mạch chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh không nên áp dụng theo khi chưa có ý kiến của bác sĩ điều trị.